Zaraya ku bû hêmaya netewî
Netewa
Kurd çendîn sal e ku ji aliyê welatên dagîrker û koloniyalîstî ve hatiye serkut
û tepeserkirin û ew rejîmên tûtalîtar û koloniyalîstî berdewamî xwastine ziman
û çanda Kurdan bidizin û ji nav bibin û ger di wî warî de ser nekevtin wan bi
awayekî hovane serkut bikin û li girtîgehan bixin.
Li
Bakurê Kurdistanê Kemalîstan bi hemû awayekî hewla helandina Kurdan didan û
peyva Kurd li cem wan bive bû û jê ditirsiyan, ger peyva Kurd dihat bi leşkeran
êrîş ser bikarhênerên peyva Kurd dikirin.
Di
Rojavayê Kurdistanê de malbata Esed bi heman şêweyê ji nav, çand, dar û berdê
Kurdan disilikî û heta bo yek çirkeyekê jî nedihêla tiştek ku pêwendîdar bi
Kurdan re be bê gotin û ev difetisandin.
Li
Başûrê Kurdistanê ev yeka di çendîn desthilatên tepeserkar de hebû, lê bi
sedema şoreşên Kurdan û enfalkirina Kurdan êdî ev yeka hate guherîn. Em dibînin
ku çendîn dehik e heta qaseke zêde ziman û çanda Kurdan hatiye parastin.
Lê,
li Rojhilatê Kurdistanê piştî şoreşa Simkoyê Şikakî û derbasbûna çendîn sal Komara
Kurdistanê hate damezrandin, gelek hêma û nîşaneyên netewî hatine gorê û heta
niha jî bi her awayî be têne parastin û yek ji wan Zimanê Kurdî bû ku nasnameya
Kurdan e. Êdî piştî dagîrkirina Komara Kurdistanê ji aliyê Mihemedriza Şahê
Pehlewî ve, Zimanê Kurdî jî kevte bin givaş û helandinê.
Em
dibînin ku ji vê demê şûn de çendîn kes li ser Zimanê Kurdî hatine girtin û
darvekirin; bo mînak: rejîma Îslamî ya Tehranê di 9`ê Gulana 2010`an de “Ferzad
Kemanger” mamosteyê dibistanê bi tawanên cuda darve kir. Givaş,
helandin, serkut, darvekirin û…hwd, beşek karê rejîmê yê rojane li ser netewa
Kurd bû.
Vê
midehê jî dîsan wan dît ku Kurd bi helandin, serkut û îdamkirinê nayêne
rawestan û bêdengkirin û mijûlê avakirina navendên dersxwendin, jîngehî û çandî
ne, wê rejîmê dest avête bi girtin û givaşxistina zêdetir bi ser mamoste û
çalakvanên rewşenbîr de.
Yek
ji wan çalakvan û masteyan “Zara Mihemedî” bû. Zara
Mihemedî mamosteya Zimanê Kurdî ye, 31 salî ye û xelkê bajarê Sineyê û damezrîner
û endama Heyeta Birêveberayetiya Encûmena çandî-civakî ya Nojen e. Wê tenê
zarokên Kurdan hînê Zimanê Kurdî dikirin. Rejîma Tehranê ji vê yekê ditirsiya û
nedixwest zarokên Kurdan bi Zimanê Dayika xwe bêne fêrkirin û perwerdekirin.
Her
lewma ew di 23`ê Gulana 2019`an de ji aliyê hêzên ewlehî yên rejîma Îranê ve bi
bê hebûna ti belgeyek yasayî di mala xwe de hate binçavkirin û heta deh rojan
di odeya takekesî ya îdareya Îtila`ata rejîmê de hate îşkencekirin û pişt re bo
girtîgeha Sineyê hate veguhestin.
Ev
piştî dadgehîkirinê di 2`ê Çilleya Pêşîn a 2019`an de bi danîna barimteya 700
miliyon Tumenî hate berdan. Bi vî awayî ev mamosteya Zimanê Kurdî bi berdewamî
dihate gazîkirin heta ku di 15`ê şibata 2021`an de tayqa 1 a dadgeha “Înqilab”
a bajarê Sineyê cezayê 10 sal girtîgeh bi ser wê mamosteya Zimanê Kurdî de
sepand.
Rejîmê
piştî vê ku ew ceza bi ser Zarayê de sepand, wisa dizanî ku êdî wan bi
wê cezayê kariye Kurdan bêdeng bike û nizanîbû ku Kurdistan tev bûye Zara.
Ji hemû aliyan ve ew ceza hate şermezarkirin û dengê xelkê li hember zordariya
rejîmê bilind bû. Her lewma ew ceza di taya 4 a dadgeha pêdaçûnê ya bajarê
Sineyê de bi 5 sala ceza hate kêmkirin.
Îro
rojê Zara bûye hêmayek netewî û dengê tak bi takê Kurd e û hewce ye gelê
Kurd lê xwedî derkeve û li dijî zordariya rejîma Tehranê bisekine.
Her
wek Zara Mihemedî dema çûbû girtîgehê, got: Herî bi ser wî dujminî de ku
dilê wî bi girtîgehê xweş e.
Zara li 8`ê Kanûna Paşîn a 2022`an çû xwe radestî hêzên rejîmê kir da
ku here girtîgeha ku bi ser de hatiye sepandin. Zara bi tenê neçû ew bi
pêşwaziyek germ çû û bi sedan Kurdên niştimanperwer û çalakvan digel wê çûne
ber deriyê girtîgehê.
Zara li ber deriyê girtîgehê spasiya tev netewa Kurd û ji wan kesên ku
pê re çûbûn kir û got: “Ev piştevaniya we ne tenê ji bo min e, belkî
piştgîrî ye ji bo hemû wan kesan ku di nava civakê de dikoşin û dizanin xelkê
wan dilsoz in. hun piştrast bin ku ez çirke bi çirke wê dema ku di girtîgehê de
bim, bawermendtir û bihêztir dibim”.
Zara bû Zaraya niştiman û ez bawer im ku ew jina Kurd dê li girtîgehê
jî sedan kesan hînî Zimanê Kurdî bike.
Zara ti carî dev ji xebata xwe berneda û amade nebû; 1- Di bin îşkence
û îtirafa bizorê de serê xwe li hember daxwazên rejîmê bitewîne. 2- Amade nebû
di bin wan hemû givaş û gefan de dev ji welat û netewa xwe berde û wan bicih bihêle.
3- Zarayê selmand ku jina Kurd ti cudahiyek digel mêran nîn e û dikare li
hember dujmin bisekine.
Zara hêmayek e ji îradeya civatgehê da ku civatgeh li hember siyasetên
qirêj û sîstematîk ên rejîmê derkevin.
Di dawiyê de ne Ereban bi enfalkirina Kurdan û ne Turk û Farsan bi darvekirin û girtinê nekarîne Kurdan ji nav bibin û reş bikin; ew bi girtin û sepandina cezayê bi ser jinên qehreman ên wek Zarayê de jî nikarin ne me ji nav bibin û ne jî bihelînin. Hemû Kurdistan Zara ye.
silav bo ragihanerê hêja Keyhan Orimye yê berêZ
ردحذفEm serbilindin bi pênûsên rojhilata Kurdistanê